Tigran Sahakyan

Biyografi:
1975 Erivan, Ermenistan’da doðdu
1988-1992 Erivan Güneybatý bölgesi Devlet Sanat Okulu
1992-1994 P. Terlemezyan Erivan Güzel Sanatlar Devlet Üniversitesi, Seramik Bölümü
1994-2000 Erivan Güzel Sanatlar Devlet Akademisi, Grafik Bölümü

Ýþ Tecrübeleri:
1995-1997 Mkhitar Sebastaci Eðitim Kompleksi’nde güzel sanatlar öðretmenliði
2003-2004 Artur Khalatyan Üniversitesi’nde çizim ve resim öðretmenliði
2004-2008 Erivan Güzel Sanatlar Devlet Akademisi, Tasarým Bölümü’nde çizim, resim ve grafik sanatý öðretmenliði
2008’den itibaren Erivan Güzel Sanatlar Devlet Akademisi, Grafik ve Görüntüleme Bölümü’nde oyma baský öðretmenliði

Üyelikler:
1997-2004 Realist Sanatçýlar Cemiyeti üyesi
2002’den itibaren Ermenistan Sanatçýlar Birliði üyesi

Ödüller:
1998 Diploma (Spitak depreminim 10. Yýldönümünde depremden zarar görenlere adanmýþ sergi), Ermenistan Sanatçýlar Birliði

Kiþisel Sergiler:
2012 Creative-Action (Yaratýcý-Aksiyon), Erivan Modern Sanat Müzesi, Ermenistan

Grup Sergileri:
2015 Barýþ, “Crossing Borders (Sýnýrlarý Geçmek)” Uluslararasý Sanat Festivali’nde Atölye Sergisi, Bayreuth, Almanya
2015 Stolen Childhood (Çalýnmýþ Çocukluk), Ermeni Soykýrýmý’nýn 100. Yýldönümü dolayýsýyla Ermeni asýllý çaðdaþ sanatçýlar sergisi, Granada, Ýspanya
2015 Fransa’nýn Bordeaux þehrine Association Culturelle Arménienne de Bordeaux Aquitaine (ACABA), Association du Lien Interculturel Familial et Social (ALIFS) ve Réseau Aquitain sur l’Histoire et la Mémoire de l’Immigration dernekleri tarafýndan misafir sanatçý olarak davet edildi.
“Bons Baisers d’Arménie” Uluslararasý Sanat Festivali’nde resim performansý, Musée d’Aquitaine, Bordeaux, Fransa
2014 Striding Imprints (Sýnýrlarý Aþan Ýzler): Tigran Sahakyan, Arman Vahanyan ve Tigran Kirakosyan Tallinn’de, Birleþmiþ Milletler Ofisi, Erivan, Ermenistan
2014 Time and Space (Zaman ve Uzay), “Crossing Borders (Sýnýrlarý Geçmek)”Uluslararasý Sanat Festivali’nde Atölye Sergisi, Ermeni Çaðdaþ Deneysel Sanat Merkezi (Armenian Center for Contemporary Experimental Art (ACCEA))
2014 Intercultural and Interdisciplinary Improvisation on a Text by Armin T. Wegner and Sören Kierkegaard (Armin T. Wegner ve Sören Kierkegaard’dan Bir Metin üzerinde Kültürlerarasý ve Disiplinlerarasý Doðaçlama), Almanya’nýn Herford, Lübeck ve Hamburg kentlerinde Kültürlerarasý Proje
2014 Striding Imprints (Sýnýrlarý Aþan Ýzler): Tigran Sahakyan, Arman Vahanyan ve Tigran Kirakosyan Tallinn’de, Ulusal Kütüphane, Tallinn, Estonya
2013 Climate Change (Ýklim Deðiþikliði), “Crossing Borders (Sýnýrlarý Geçmek)” Uluslararasý Sanat Festivali’nde Atölye Sergisi, Künstlerforum Bonn, Almanya
2013 In Search of the Lost Paradise (Kayýp Cennetin Peþinde), 1. Uluslararasý Baský Resim Sergisi, Granada, Ýspanya
2013 Armenian-Estonian Cultural Mission (Ermeni-Estonyalý Kültür Misyonu), Estonya Sanatçýlar Birliði, Tallinn, Estonia
2013 Abstract Art Group Exhibition (Soyut Sanat Karma Sergisi), Dar al Funoon Gallery, Kuveyt
2012 Virtual Museum’s Night (Sanal Müze’nin Gecesi), Proje, Visual Gap Gallery, Erivan, Ermenistan
2012 When Sandy was gone (Sandy Gittiðinde), Proje, Visual Gap Gallery, Erivan, Ermenistan
2012 5. Çin Uluslararasý Sanat Bienali, Pekin, Çin
2012 Armenian and Japanese Contemporary Art (Ermeni ve Japon Çaðdaþ Sanatý), Yokohama Yaratýcý Þehir Merkezi, Yokohama, Japonya
2011 Old Yerevan (Eski Erivan), Grafik Sanat Sergisi, Bureaucrat Kitapevi, Erivan, Ermenistan
2009 Alanika 2009, 3. Uluslararasý Güzel Sanatlar Sempozyumu Sergisi, Vladikavkaz, Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti, Rusya
2009 Transitional Hypothesis (Geçici Hipotez), Ermeni-Japon Sanat Sergisi, NPAK – Çaðdaþ Deneysel Sanat Merkezi, Erivan, Ermenistan
2009 Art and the Printing Press 2009 (Sanat ve Baský Matbuatý 2009), 6. Uluslararasý Küçük Format Gravürleri Sergisi, Cremona, Ýtalya
2008 Retrospective Excavations (Retrospektif Kazýlar), Erivan Modern Sanat Müzesi, Ermenistan
2007 Estamp 2007, Ermeni ve Belaruslu Grafik Sanatý Sergisi, Ulusal Galeri, Erivan, Ermenistan
2006 Infinity (Sonsuzluk), Belaruslu ve Ermeni Grafik Sanatý Sergisi, Çaðdaþ Sanat Müzesi, Minsk, Belarus
2006 7th Triennale Mondiale D’Estampes Petit Format (7. Dünya Küçük Format Oyma Baský Trienali), Chamalières, Fransa
2005 Ermeni Soykýrýmý’nýn 90. Yýldönümü anýsýna sergi, Chamber Music Hall after Komitas, Erivan, Ermenistan
2005 Ermeni Soykýrýmý’nýn 90. Yýldönümü anýsýna sergi, Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
2004 Dialogue in Deram (Deram’da Diyalog), 6. Uluslararasý Çaðdaþ Sanat Festivali, NPAK – Çaðdaþ Deneysel Sanat Merkezi, Erivan, Ermenistan
2004 Graphics & Sculpture 2004 (Grafik & Heykel 2004), Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
2003 Armenian Graphics 2003 (Ermeni Grafikleri 2003), Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
2003 Contemporary Art of Young Armenian Artists (Genç Ermeni Sanatçýlardan Çaðdaþ Sanat), Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
2003 Hidden Gallery (Gizli Galeri), Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
2002 Exhibition of Four (Dörtlü Sergi), “ArtBridge” Sanat Cafe, Erivan, Ermenistan
2000 Seyyar Ermeni Sanatý Sergisi, Brüksel / Antwerp / Lüksemburg
2000 Painting, Graphic & Sculpture (Resim, Grafik ve Heykel), Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
1998 Spitak depreminin 10. Yýldönümünde depremden zarar görenlerin anýsýna sergi, Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
1998 Realist Sanatçýlar Birliði’nin ikinci sergisi, Ermenistan Ulusal Galerisi, Erivan, Ermenistan
1997 Realist Sanatçýlar Birliði’nin ilk sergisi, Ermenistan Ulusal Galerisi, Erivan, Ermenistan
1997 Genç Sanatçýlarýn Güz Sergisi, Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
1996 Genç Sanatçýlarýn Bahar Sergisi, Ermenistan Sanatçýlar Birliði, Erivan, Ermenistan
1995 Genç Sanatçýlarýn Bahar Sergisi, Hovhannes Tumanyan Evi Müzesi, Erivan, Ermenistan

Kitaplar ve Yayýnlar:
01.2008 - “Genç Ermeni Oyma Baský Sanatçýlarý 2007”, “Nartsis” edebiyat-sanat kültürel dergisi, Anatoli Hovhannisyan tarafýndan
24.10.2008 - “Oyma Baský – Eski ve Yeni Sözcük, “Yeter” haftalýk gazetesi – kültürel yaþam, Anush Nersisyan tarafýndan
18.05.2008 - “Oyma Baský 2007”, “Afisha” Ekspozisyonlar, Kara Amirkhanyan tarafýndan
12.12.2007 - “Oyma Baský 07, Ermenistan, Ekpozisyon”, “Yerevan” dergisi
22.11.2007 - “Promising Acquaintance (Ümit Vadeden Tanýþýklýk)”, “Efir” haftalýk gazetesi, Henrikh Ayvazyan tarafýndan
27.10.2007 - “Beneath the Stars: Temptation Towards the Gravure (Yýldýzlarýn Altýnda: Gravürün Cezbediciliði)” “GOLOS ARMEII” sosyo-politik gazete, Zara Ter-Hakobyan tarafýndan

Tigran Sahakyan’ýn eserleri dünyanýn çeþitli ülkelerinde özel ve kamu müzelerinde görülebilir. Bu ülkelerden bazýlarý þöyledir: Ermenistan, Rusya, Çin, Japonya, Fransa, Almanya, Ýspanya, Slovenya, Kanada, Kuveyt, ABD.


Yorum (Ýnceleme):
      TIGRAN SAHAKYAN: KRE-AKSÝYON
      Tigran Sahakyan’ýn sanatýnýn son yýllarýndaki deðiþimler, Kre-Aksiyon projesi incelemesinin ana fikrini oluþturur. Sanatçý, olgunlaþýrken izledikleri yollarý savaþ, siyasi sistem deðiþiklikleri, ekonomik ve psiko-ahlak çalkantýlarla dolu bir atmosferden geçen sanatçý nesilleriyle yansýtmaktadýr.
      Bu þartlar altýnda, sanatçýlarýn öznel “Benliði” bu yolu yumuþatmak zorunda kalýr; bunu da “eski” sanatçý tipinin sanat dünyasýný adým adým terk etme arayýþýna þahit olarak yapar. Sanatçýyý ve eser yaratýcýsýný bekleyen olasýlýklar muðlâktýr. Bu baðýmsýz halin benimsediði sýnýr koyulmamýþ ve sýký bir kendini izole etme durumunun, bu sürece bir eþdeðer yarattýðýný söyleyebiliriz – seyirciden izole bir sanatçý türü.
      Tigran Sahakyan izleyiciyi kazanmak için acelesi olmayan sanatçýlardan. Aksine, sanatý günümüz izleyicisine sýrt çevirmiþ gibi duruyor. Sanatçýnýn tavrý olarak nitelenebilecek bu olgu yeni oluþmuþ bir þey deðil. Geçmiþte de sayýsýz emsalleri var. Yine de, tüm nüanslarý ve sebepleriyle, Ermenistan baðlamýnda bir yaþam tarzý olarak günden güne daha çok kemikleþmekte. Çaðdaþ sanatýn hayatta uygulanýþ olarak herhangi bir yer edinmesini þiddetle engelleyen yerel siyasi inisiyatif, sanatçýnýn varlýðýnýn sadece itibari bir hal almasýný saðladý. Sanatçý, artýk sanatýn burjuvazi tarafýndan kiþisel mutluluðu tasdik eden bir nitelik olarak görüldüðü; mütevazý vatandaþ tarafýndan ise kiþisel bir çöküþ ya da siyasi bir baþkaldýrýnýn dýþavurumu olarak görüldüðü aþýrý politize bir dünyada yaþamaktadýr.
      Tigran Sahakyan’ýn sanatýnda yukarýda zikredilen, izleyiciye yönelik atýflara yer yok. Sanatýnýn alfabesi, ilk bakýþta kolayca anlaþýlabilecek sembollerden oluþmuyor ve sarih bir anlama ulaþmýyor. Sanatý, birden çok anlama sahip ve dolaylý.
      Eðer sergideki iþlerinin çoðunda var olan temel ikonografik prensibi “soyut” olarak nitelendirme cüretinde bulunursak, ressamýn objektif bir üsluptan vazgeçiþinin ilk emsalini izlemek oldukça ilginç olacak. “Red Rooster (Kýrmýzý Horoz)”, gözle görünür bir özgüllüðü tasvir eden fýrça darbelerinin yavaþ yavaþ otonomi kazandýðý o yeni evrenin baþlangýcýný iþaret eder. Tuvalin yüzeyinde vuku bulan olaylar baþka bir süreç kazanýr. Derinlerden gelen bir patlama, farklý bir Kre-Aksiyon’un önünü açar.
      Resim yüzeyi, obje ya da mekân üzerine gerçekleþen bir konuþmadan; imgenin son halinin bu süreç sonunda yoðunlaþtýðý benzersiz bir alana dönüþür.
      Geleneksel / klasik “boya” ve “fýrça” tedavülden kalkýyor. Materyal deðiþime uðruyor; metal, kumaþ ve harç iþin içine giriyor. Elle dikkatli müdahaleler eserin tüm içeriðini deðiþtiriyor. Kullanýlan materyaller kendilerinin eski iþlenmemiþ materyal hallerine vurgu yapýyor. Bu süreç yavaþ yavaþ hem yüzeye hem de resmin dýþý ve içeriðinin yapýsýna yayýlýyor.
      Eserler, dominant bileþenin resmin merkezini doldurduðu hedef-imgeler gibi gözükür. Renk skalasý zengin ve keskin tonlardan monokroma kadar çeþitlilik gösterir. Metinler Latin alfabesinde ve bu da onlarýn biraz da olsa fikirden çok görseller olarak algýlanmasýný saðlar.
      Biçimsel ve resimsel dönüþümleri sayesinde, Tigran Sahakyan’ýn sanatý tanýnabilir bir özellik kazandý. Bu renk ve form yapýlarý, basit formüllerin kýsýtlamalarýna tabi olmayan açýk bir estetik bakýþ açýsý meydana getirmektedir.
      Bu günlerde, her modern sanatçý kendi yarattýðý mitin bir kahramaný ve taþýyýcýsý olma rolünü üstlenmekte. Bu modern epiði “gerçeklik” teminatýyla ihsan etmek ve sürülen hayatýn Kre-Aksiyonunda merkezi karakter olmak mümkün.
      Tigran Sahakyan’ýn sanatýnýn taslaðý, dýþarý sýzdýrdýðý canlýlýðýn da teyit edebileceði gibi yavaþ yavaþ þekil almaktadýr.

Ara Haytayan, 27.02.2012